Thực tiễn Ứng dụng Toán học ở Việt Nam: Cơ hội và Thách thức

Toàn cảnh Hội thảo.

Hội thảo khoa học “Chương trình KC.17/25-30: Những vấn đề đặt ra trong thực tiễn ứng dụng Toán học ở Việt Nam” diễn ra vào ngày 17 tháng 2 tại Trường Đại học Khoa học tự nhiên, ĐHQG-HCM, đã tập trung vào việc giới thiệu và thảo luận về Chương trình khoa học và công nghệ cấp quốc gia giai đoạn 2021-2030, với mục tiêu thúc đẩy ứng dụng Toán học trong các lĩnh vực trọng điểm nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam.

Hội thảo diễn ra tại cơ sở Nguyễn Văn Cừ, Trường Đại học Khoa học tự nhiên, ĐHQG-HCM do Văn phòng các Chương trình trọng điểm cấp Nhà nước, Vụ Khoa học Xã hội, Nhân văn và Tự nhiên, cùng Ban Chủ nhiệm Chương trình khoa học và công nghệ Quốc gia tổ chức, phối hợp cùng Trường Đại học Khoa học tự nhiên, ĐHQG-HCM và Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán.

Mở đầu hội thảo, PGS.TS. Trần Lê Quan – Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học tự nhiên, ĐHQG-HCM, nhấn mạnh tầm quan trọng của Chương trình KC.17/25-30 trong việc thúc đẩy ứng dụng Toán học vào thực tiễn. PGS.TS. Trần Lê Quan khẳng định chương trình không chỉ giải quyết những vấn đề khoa học công nghệ mà còn đóng góp tích cực vào việc nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam. Đây là cơ hội quý báu để các chuyên gia và nhà khoa học chia sẻ kết quả nghiên cứu mới, đồng thời thảo luận về các thách thức và cơ hội trong việc đưa Toán học ứng dụng vào đời sống.

PGS.TS. Trần Lê Quan – Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học tự nhiên, ĐHQG-HCM nhấn mạnh vai trò của Chương trình KC.17/25-30 trong việc thúc đẩy ứng dụng Toán học vào thực tiễn và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Tại hội thảo, Bà Nguyễn Thị Thanh Hà – Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Xã hội, Nhân văn và Tự nhiên, điểm lại những thành tựu đáng kể của ngành Toán học Việt Nam sau 10 năm triển khai Chương trình phát triển Toán học giai đoạn 2010-2020. Theo bà, Việt Nam đã có bước tiến vượt bậc, vươn lên vị trí 34 trong bảng xếp hạng của SCIMAGO vào năm 2020. Tuy nhiên, một số nội dung của chương trình trước đó chưa được triển khai đầy đủ, đặc biệt là việc hỗ trợ các đề tài nghiên cứu ứng dụng Toán học trọng điểm. Chính vì vậy, chương trình KC.17/25-30 được kỳ vọng sẽ khắc phục những hạn chế này, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ việc ứng dụng Toán học trong các ngành trọng điểm của đất nước.

Bà Nguyễn Thị Thanh Hà – Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Xã hội, Nhân văn và Tự nhiên, điểm lại những thành tựu nổi bật của ngành Toán học Việt Nam sau 10 năm triển khai Chương trình phát triển Toán học giai đoạn 2010-2020.

Nội dung chính của hội thảo là giới thiệu Chương trình khoa học và công nghệ cấp Quốc gia giai đoạn 2021-2030, mã số KC.17/25-30, do PGS.TS. Lê Minh Hà – Giám đốc điều hành Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán, Chủ nhiệm Chương trình KC.17/25-30 thực hiện. PGS.TS. Lê Minh Hà đã giới thiệu mục tiêu của chương trình, bao gồm việc phát triển các mô hình, thuật toán, và giải pháp toán học ứng dụng trong các ngành trọng điểm như công nghiệp công nghệ số, nông nghiệp thông minh, y dược, tài nguyên môi trường, và quốc phòng – an ninh. Chương trình sẽ tập trung vào nghiên cứu ứng dụng Toán học trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, và an toàn thông tin.

PGS.TS. Lê Minh Hà – Giám đốc điều hành Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán, Chủ nhiệm Chương trình KC.17/25-30 giới thiệu nội dung “Chương trình KH&CN trọng điểm cấp quốc gia giai đoạn 2021-2030 (mã số KC.17/25-30): Nghiên cứu ứng dụng Toán học trong một số ngành, lĩnh vực trọng điểm phục vụ phát triển kinh tế – xã hội” tại hội thảo.

Trong khuôn khổ hội thảo, một số nội dung quan trọng lần lượt được đề cập, bao gồm: những điểm mới của Thông tư số 06/2023/TT-BKHCN so với các thông tư ban hành trước đó về quy trình xác định nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia; chia sẻ kinh nghiệm viết thuyết minh đề tài nghiên cứu ứng dụng toán học, với sự nhấn mạnh vào các yếu tố quan trọng trong việc thiết kế và triển khai nghiên cứu; cùng với những trải nghiệm thực tế về làm toán ứng dụng tại Việt Nam.

TS. Nguyễn Thị Thanh Hà – Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Xã hội, Nhân văn và Tự nhiên, trình bày tham luận về các điểm mới trong Thông tư số 06/2023/TT-BKHCN, quy định thủ tục xác định nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia sử dụng ngân sách nhà nước. Bà đã phân tích quy trình đề xuất nhiệm vụ, tổng hợp các đề xuất và phương thức xác định nhiệm vụ cấp bách trong các lĩnh vực ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế – xã hội.
GS.TS. Lê Văn Cảnh – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ TP.HCM, trình bày tham luận về kinh nghiệm viết thuyết minh đề tài cấp quốc gia nghiên cứu ứng dụng Toán học, nhấn mạnh các yếu tố quan trọng trong thiết kế và triển khai nghiên cứu, bao gồm phương pháp nghiên cứu, kỹ thuật sử dụng, và tính toán nguồn lực cần thiết.
TS. Hoàng Văn Hà – Phó Trưởng Khoa Toán – Tin học, Trường Đại học Khoa học tự nhiên, ĐHQG TP.HCM, chia sẻ những trải nghiệm thực tế về các đề tài Toán học ứng dụng trong tối ưu hóa logistics, dự đoán bệnh tim từ tín hiệu ECG, nghiên cứu vật liệu chuyển hóa năng lượng và một số ví dụ thực tiễn khác, minh họa sự kết hợp giữa nghiên cứu khoa học và ứng dụng thực tế trong y tế, công nghiệp và môi trường.

Sau phần tham luận, hội thảo tiếp tục phiên thảo luận mở với sự tham gia tích cực của nhiều đại biểu. Các đại biểu không chỉ đặt nhiều câu hỏi thiết thực cho Ban chủ nhiệm mà còn không ngần ngại chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn quý báu, những khó khăn và thách thức mà họ gặp phải trong quá trình nghiên cứu của mình.

GS.TS. Nguyễn Xuân Hùng – Viện trưởng Viện Công nghệ CIRTECH, Trường Đại học Công nghệ TP.HCM, chia sẻ những khó khăn và thách thức bản thân giáo sư phải đối mặt khi triển khai các đề tài nghiên cứu trong phiên thảo luận mở.
Ông Lê Tài Dũng – Phó Giám đốc Văn phòng các Chương trình trọng điểm cấp Nhà nước, Bộ KH&CN, giải đáp vấn đề mà các đại biểu đưa ra.

Hội thảo KC.17/25-30 đã khép lại trong không khí thảo luận sôi nổi, tập trung vào các định hướng và phương án triển khai chương trình với mục tiêu tạo ra những sản phẩm khoa học công nghệ có giá trị. Sự kiện không chỉ khẳng định vai trò thiết yếu của Toán học trong việc giải quyết các bài toán thực tiễn mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước. Đây là một diễn đàn quan trọng, nơi các nhà khoa học, nhà quản lý và doanh nghiệp giao lưu, trao đổi, mở ra nhiều cơ hội hợp tác nghiên cứu và ứng dụng toán học vào thực tiễn. Từ đó, hội thảo đã góp phần nhấn mạnh tầm quan trọng của Toán học trong việc phát triển kinh tế – xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng, hướng tới những mục tiêu phát triển bền vững trong tương lai.

ℙ𝕄ℕ